Cakuat phurtu tlanglawng

 

 

 

 


Cakuatphurtu tlanglawng

By Sangpi


                                 Nikhat cu kawlrawntlawngbal lo mi minung pahnih Halkha khuapi ah kan i tong. Kawlrawn thutto ledir ning cang  cu kawl movies chung le acaan i tv chungin kan hmuh mi ceo le ca chung in tlawmpal kan cawn mi ceo khi,kei ka theih tawk cu arak si. Ka hawipa cu amin zong ka philh cang, anih khasianginn he ai thenhnak asau pah ve cang i, keimah kha aa ka rinh chan deuhtimi khi ka hei theihthiam ngai ve. A ngaite tiah cun  kan fimthiamnak cu tampi arak i dang lem lo.Khual tlawng bal lo veve kan rak si i, kan mithmai a duur nawn, cu hlei ahcunphaisa tampi kan ngeih lem lo caah kan ral tha tuk lo. Khualtlawng mi vialtelakah athil in ka ngiat ziar tikah, kanmah pahnih fenhaih ai rem lo bik. Kei cucu lio ahcun athit in thitmi tawhrawlh kumhnih kai hruak cang mi le aangki sena seh nawn mi te, kai hruk hna. Kathil lakah cun a tha bik an si ko. Cun a cungah Boarding nih an kan pek miangki kai hruk chih i ai ning ngai ko. Ka hawipa zong jeans a thing ngai cangmi khi ai hruk ve. Laitlang ahcun um sawhnak le chawhvahnak zongah, kan I hrukmi thil hi sol lo an rak si ve ko. Kawlrawn ah akal ding kan si veve.


Ka hawipa cu mitha asiI ka tihzah ngai. Halkha in Chin Taungtan Buss in kan lai hawi he kan kal tihna. Lampi ah ka hawipa he cun Madalay- Rangoon  tlanglawng ticket cawk harnak kong kan iceih.  Zeitindah a fawi tein le man dengdeuhin kan ngah khawh lai mi ti kong kan i ceih. Adongnak ah kan pahnih in kanrak theih veve mi cu hmawngkhu( a leng ah thli tein zuarmi ) in an zuarmi afawi bik ti kha asi veve caah mah ti cun cawk dingin kan hna tla.

                       Kawlrawn tlawngbal cangmi hna nih hlen le deh a tam ning cu an kan chim lengmang mi asi. Nain kannihholh thiamlo le ralchia pawl hrawngah cun theih sawhsawh mi nih khan a kankhamh kho ve taktak hlei lo. Lengkee mawng pakhatkan pawngah ara I, kan kal duhnak an kan hal. Tlanglawng dinhnak ah kal kan duhtiah kan leh. Hmakhat teah akan kal pi colh kan pahnih cun.  Minutes tlawnpal arauh ah kan phan colh. Nanmahnan si caah 2000 kyat veve lawng si ko seh ahun kan ti ko ai. A dinglo tuk miasi ti khi kan thei ko nain kum 17-18 minung ceo kan si pinah, hun al lendingah kan pahnih thiamnak nih a phan lo ai. Kan kiangah lai hawi le an um tilo, kan voikhatnak kawlrawn phak  le asifawn. Zei ti awk theih lo ah,  kei nih,” kaU rak kan thum deuh,” ka hei ti, nain aduh hlei lo i, kan santlaihlonak khasual i phawt buin a kan hal zat kan pek.


               Tlanglawng dinhnak  kan hun phak cu kan pahnih in kan lau. Nikhatchung pei ticket hmuh ve awk dingah hngah a hauh lai hi tiah ka ruah. Minungholh hrim nih ka lu arak kan rih ter. Ur ar kan chei lo. A um hrim kan um kho lo. Cu ve tein kan ruahnak ah achuakcolh mi cu khawh ka hme, athli tein ticket a lengah a zuar mi cu an um kun hnga?tiah  kan hun hlam pah hna. Ca taar mi kipkan hei zoh, minung an i butnak kip kan hei ngiat, zeihmah cu hmelchunnak an lolo. Tlawmpal ah pakhat pa ara i, zeitin hme atheih ti awk khin, arannak in kalnan duh maw a kan ti colh. Kan hei i nuamhning hi, chanchuah taktak timi cu mahti pei asi cu ti awk in a um. Aman kan hal tikah 5000 kyat ati.  Buss station in Railway station tiang hmanh2000kyat  pek cang hnu ahcunMadalay-Rangoo 5000Kyats pek ding cu kan i fawih tuk cang. Zing pahruk hrawng lawng asi rih i 7am ah ai thawhding asi. A ticket cu kan cawk.


Kan ton mi kawl pawlthil zuar ngai tawn kha aw kati, mi hi a hnek in an hnek asilole a deh in deh an timh hna. An zuar mi thilcungah information tling te pek zong an I tim lo, an kut cung I phaisa a phakhmasat nak ding lawng bak kha an I timh. Ei ding an kan zuar,thilthuam an kan zuar, an kan hnek nain phaisa ngei lo kan si caah , hneksantlai lo kan rak si. Kawl pawl thil zuar dan atu tiang kai chinchiah mi tampilak ah  pakhat cu , thil kan zuar kan cawve uh ti can ai ah khin ei nan duh maw, rak i lak uh rak ei uh an ti. Ka hawipanih alak in maw ati hna i, be yah ma le ankan ti.


Ticket kan rak cawk mitlanglawng kha huamsam takin akal i, station kip ah adirmi cakuat pe tu tlawnglawng pi arak asi. Rak thei sih law kan duh bel ding asi lo. Anmah kawlzong a thei lo mi an rak um ve. Ahnu ah an nih cu phaisa an ngei caah  lampi station ah an tum i an i thleng than. Minungkan khah ning hi a benh bak in kan I benh. Nu ti lo pa ti lo, upa hngakchia ti lo, a zaw a dam tilo in, i hmaizah le thutnak i pianhnak zong tha lo. Zawnruahnak timi cu mahtlanglawng chung na luh hnu cun kawl law na hmu ti lai lo. Phaisatu cun cawk dingah aum rih ko men lai. Kan luh kaa in zaan a phanh tiang a daiti lo, ani na , atap hna, bia ai el hna, capo sai na, bia ai ruah na tiin tuurung in kan um hna.

          
Mah tlanglawng ka rak uar khunnak cukuak ka rak duh tuk lio te asi i, tlanglawng chungah mah le siarem ning bak inkuat zuuk khawh asi. Kan pawngkam kan hal hna hnu I , an lu an suk hnu ahcunzeihmanh lung nuamh lo nak um lo tein kan zuuk. Tlanglawng chungah cun thilaphun phun an rak zuar, cu hna  lak ah kakhuaruah  har  bik mi cu, arsa kio an zuar mi asi. Mah lio(2006)ahhin ar zawtnak fågelinfluensan atam tuk i, arsa ei ahcun minungngamdamnak tiang a hnursual khawh tiin kan rak theih. Kannih cu cawk hrim kancaw duh lo nain kan mit cu ahlang ngai ve.

            
Station kip ah kan dir i, cu lio ahcun keimahzong ka sifak tuk ve ko nain, tlanglawng naih in arak tli mi hngakchia ka zohhna ah ka zaang an fak tuk. Tlanglawng in kan hlonh mi kip hi an zuan hnawh. Indiaram dahar state hrawngah cun an har tuk ahhin tlanglawng in khualtlawngmi nihan hlong mi luak hmanh khi an char i an ei an ti, ava si tak ngai dek maw? Kantlanglawng ai thawh poah ah an kut te an kan zoh i, zei duhnak hme asi hnga,kan i theih tung hna lo tiah i ruah pah bu khin kan hei zoh ve hna.

               
Voi khat cu pakhat pa khi milian nawnpi khi asi, a thutnak ahun i thawn i kan pawngah a thu. Kanmahkhi zoh pah nawn in kan pawng thu mi nutung nu bia a hei ruah.  Abiaruah mi zongcu zeipi si theng lo khin, tak pum i ven nak, karatake kong le mi thongh thiamle chuih thiam hmasa nak in, mah pum i ven thiam hmasa le inn khawh taksa khalha herh hmasa nak ti pawl khi, kanmah hei zoh mah nawn khin hnehchet tiah nutungnu cu a chim. Azeikip khi a chim i ziah mah cuticun bia achim hnga ti cu kanpurh dap kho ve lo nain pakhat achim mi ka philh khawhlo mi le history asi tiahka ruahmi cu,” mah tlanglawng ahhin puaisa ka tuannak kumhra a reng ti lo,Pathian cu ka philh men lai nain mah tlanglawng hi cu ka philh ti lai lo.” ati.Tlanglawng puaisa !cubantuk hna cu maw an rak um ka ti. Ticket kan rak cawkmipa zong cu puaisa cu arak si ko.

            
Laitlang ahcun a khuati ruangahmaw asi hnga, ka hmuh mi poah awrkhu ngai khin ka fuhpanh hna, ka ei duh kohna, nain tlanglawng cung ka thut lio ahcun a linh tuk ca zongah asi kho men,zei thil ka hmuh mi hmanh ka duk an tla lo. Cun mi hlen an hmang hi teh timiruahnak kai put i, an zuarmi pawl cungah zumhlonak ka ngei. A thing tuk hna silai I, an nih nih cun lat-lat-sat-sat an ti ko nain, kan paw hna akan fah laiti kan phang.

                
Tlanglawng pi cu talang awng aum lo, mah tipi khin a awng cia i, kuak ka zuk pah khin ka kut lengah ka chuah,ka pawng thu nutung nu nih cun, siaherhnak he a hun ka caak zohzoh. Tih anungtuk na kut kha achung ah chia ko aa ka ti. Tlanglawng hi fum tein a kal mi asi pin ah misual an um theu i, aleng a kut a chuah mi hi ahlan ah avan chia mi anrak um timi kong zong a kan chimh. A cungah kan i lawm ngai te.

           
  Kawlpawl pan( kunya) an tlaihchan ning bak khi cu, laimi nih kuak le khuhsi kantlaihchan ning he khin tahchan tha a va si hnga maw ka ti. Kan pawng i a thumipa hoi hna cu amah pumpak ei ding ah ai put mi pawl hi zoh tikah, a mah khikunya dawr bak alo. A kan pek ve caah  kan kuak, London cigarrate cu kan hei pek ve.Kunya i khai pah in London i ceh timi cu kha lio chan ahcun a men lo!

              
Zaan a hung phan i tlanglawng ahcun mei a um lo. Atuandeuh rih le asi ko, an van te theu lai tiah kan hngah lengmang nain, zaantimtiang zongah an vang hlei lo. Zaantim ahcun ka pawfak i toilet ahkal kai tim. A muih tuk ahhinka hmai um mi te lawng hmuh khawh an si. Ka kun buin kal ahcunka lu in ka hmai um mi pakhatkhat kai zuk ding khi alo. Ka lu tung in ka hmailei zohin  kal ahcun atang um mi pakhatkhat i lamh sual ding alo. A rau lo, kar li nga ka kar ah zalam ah an rak Iphah lulh caah, torh lo ah pakhat nu apaw ka lamh sual caah,  a ai bak in a ai. Cu hnu cun an kan lamh vesual lai tiah an i ralring i lamh an ka kianh. A kir lei ka ruah ah ka lung rea thei cia. Toilet ka va phak ko ah aro pui khu. Kutka hrenh zong tha tein umhlah, kut khat lei in I tlaih pah chawm a hau. Ti zong um hlah mah le ti ken mihmanh a si. Atang lei khi a awng I, a sawhsawh pi ahkhin pawg cu kal asi ko, Tlanglawngnih le ai hninh khawh chungin ai hnin. Athatnak cu zaan asi ruang te ah ai ning deuh, ralatha deuh.


Kan rat lio ahhin Nepittaw ah khualipi an thial lio te asi I, bawi deuh pawl  tam deuh cu an thial cang hna ti zong kantheih. Nephittaw kan phan timi khi pakhat nih akan chim i, tlanglawng cun alang te khin kan hei chuanh ve. Malay ah kawlpa ka ton mi cu saupi Malay ah umcang mi asi, amah hi Nepittaw khuami asi I, khualipi an thial cu ai nuam taktakve. Tlun lai kai ngaih tuk ati lengmang.


Athaizing nicheu dawh kan hun phan i, nizaan chunnitlak cawk dingin ka bawh i, ka hmuh lo mi Palm-wine ( thaan-zee), ruahlo piinan hun zuar ai. Ka hawipa he cun kan i lung si tuk, kandin bal lo caah din cu kan duhtuk hringhran.Amin lawng kan rak theih tawnmiasi. Rang chircher tekhin aum i, duh anung ngai te aleng zohnak ahcun. Ka hun din ciamman cu sangrathurhang bantuk pi khi asi ko, mah nak hmanh cun athaw lo deuh  diam ai. Ai ze law tangkaa pam in ka ti. Ahnek hrim kai hne thiam lo. Ka hawipa nih cun aduh poah ko caah ka pek chih lawlaw.

            Mahticun chun nitlak zaan khua dai kan kal hnu ah, athaizing chun 11-12 am ahRangoon cu kan phan. Rangoon cu a pawngkam kan hun phak cu a thut bak in a thu.Kai ruahning arak si lo. Kan phak cun ka hawi hecun  kan I then i, I hmuhthan ti um ti lo.

        
Ahleiin mah tlanglawng hi ka philh khawh ti lo nak cu, achungah thil hi asiningding in asi lo mi thil a tam khun I, lam thluan chungah hin pawngkam ah acangmi thil zong hmuh mi atam khun, lungthin atap mi zong a tam I, mah hibantuk bakhin pei thil cu asi ding asi cu ti hmuh mi pakhat te zong um lo. Kan voikhatnak tlanglawng ci zong cu arak si fawn. Atu ahhin teh tlanglawng puaisa hna khaan um ti hnga maw, tlanglawng hna kha athiang hlim deuh cang hnga maw, ticketzuar le cawk hna kha zeidah a lawh cang hnga, khualtlawn a awl  deuh cang hnga maw? Amin hna rak um seh lawka hei duh dah. Tlanglawng kam i atli mi hngakchia hna nunnak vialte kha thezei na va lawh cang hnga! Theihdih khawh duh ahcun  adong thiam ti hngalo.


RSS 2.0